ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ-ΑΥΧΕΝΑΛΓΙΑ

 

Αποτελεί μια από τις συχνότερες αιτίες επίσκεψης ενός ασθενούς στο ιατρείο καθώς και απώλειας ωρών εργασίας. Το 80% των ανθρώπων θα αναπτύξουν οσφυαλγία έστω μια φορά στην ζωή τους . Διακρίνεται στις παρακάτω κύριες κατηγορίες :

• Μηχανικού τύπου : εκφυλιστική δισκοπάθεια , σπονδυλολίσθηση , οστεοαρθρίτιδα των αποφυσιακών αρθρώσεων , κατάγματα , λόγω μυϊκής τάσης .
• Ριζιτικού τύπου : συμπίεση νευρικών ριζών στα σπονδυλικά τρήματα , σπονδυλική στένωση .
• Φλεγμονώδους τύπου : αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα κ.α.
• Διηθητικού τύπου : νεοπλασίες (πολλαπλού μυέλωμα , μεταστάσεις ) λοιμώξεις (φυματίωση ,οστεομυελίτιδα ,δισκίτιδα )
• Αντανακλαστική οσφυαλγία : ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής , νεφρολιθίαση                                                                                                                                        Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η οσφυαλγία είναι μηχανικού τύπου όμως υπάρχουν ορισμένα συμπτώματα που αποτελούν «κόκκινη σημαία» δηλαδή χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης για σοβαρότερες καταστάσεις :

• Πόνος οποίος δεν ανακουφίζεται με την αλλαγή της θέσης ούτε κατά την κατάκλιση με τα ισχία σε κάμψη , νυχτερινός πόνος .
• Συνοδά συμπτώματα : πυρετός , ρίγος , απώλεια βάρους .
• Πόνος και πρωινή δυσκαμψία > 30 λεπτά σε ασθενή ηλικίας <40 ετών
• Αμφοτερόπλευρη κατανομή και προοδευτική αύξηση του πόνου
• Μη φυσιολογική νευρολογική εξέταση : μειωμένη αισθητικότητα και κινητικότητα των κάτω άκρων , υπαισθησία δίκην «σέλας» , ακράτεια ούρων /κοπράνων , θετικό σημείο Babinski.
• Οξεία έναρξη πόνου μετά από χαμηλής ενέργειας πτώση σε ασθενή με παράγοντες κινδύνου για οστεοπόρωση.

Η διάγνωση βασίζεται κυρίως στην κλινική εξέταση και στην λήψη καλού ιστορικού . Ο απεικονιστικός έλεγχος πρέπει να περιορίζεται μόνο στους ασθενείς με τα συμπτώματα που αναφέραμε παραπάνω και όταν η οσφυαλγία επιμένει για > από 4-6 εβδομάδες παρά την θεραπεία για μηχανικό πόνο.

Η θεραπεία στην μηχανικής αιτιολογίας οσφυαλγία βασίζεται σε μη φαρμακευτικές και φαρμακευτικές μεθόδους :

• Όσο το δυνατόν μικρότερης διάρκειας κατάκλιση και μόνο στην οξεία φάση.
• Ασκήσεις α) κάμψης της μέσης σε περίπτωση αρθρίτιδας των αποφυσιακών αρθρώσεων ή ριζοπάθειας . β) εκτατικές ασκήσεις σε περίπτωση κήλης /εκφύλισης μεσοσπονδυλίου δίσκου γ) ασκήσεις ενδυνάμωσης κοιλιακών και ραχιαίων μυών για μείωση της φόρτισης στην σπονδυλική στήλη.
• Η φαρμακευτική αγωγή βασίζεται σε παυσίπονα ,ήπια οπιοειδή , αντιφλεγμονώδη , μυοχαλαρωτικά ,γκαμπαπεντίνη κ.α. αναλόγως με την αίτια της οσφυαλγίας.

ΑΥΧΕΝΑΛΓΙΑ

Τα συχνότερα ρευματολογικά νοσήματα που σχετίζονται με προσβολή της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης είναι : ρευματοειδής αρθρίτιδα , αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα , διάχυτη ιδιοπαθής σκελετική υπερόστωση , οστεοαρθρίτιδα ,πολυομυοσίτιδα , ρευματική πολυμυαλγία , ινομυαλγία .

Σημαντικό για την σωστή διάγνωση είναι κατά την κλινική εξέταση να ξεχωρίσουμε 1) μεταξύ φλεγμονώδους (περιορισμός των κινήσεων σε όλα τα επίπεδα ) και εκφυλιστικής νόσου (περιορισμός των κινήσεων σε 1-2 επίπεδα ) , 2) μεταξύ οστικής βλάβης (πόνος κατά την στροφή της κεφαλης και της πλάγιας κάμψης στην ίδια πλευρά της κίνησης ) και μυϊκής βλάβης ( πόνος στην αντίθετη πλευρά της κίνησης )

Σημαντική επίσης είναι η διαφορική διάγνωση μεταξύ αυχενικής μυελοπάθειας και ριζοπάθειας

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ	ΜΥΕΛΟΠΑΘΕΙΑ	ΡΙΖΟΠΑΘΕΙΑ
Αιτιολογία	Συμπίεση νωτιαίου μυελού	Συμπίεση νευρικής ρίζας
Αυχεναλγία	Ποικίλει	Ποικίλει
Προσβολή κρανιακών ν.	Ευκαιριακά	Ποτέ
Απώλεια αισθητικότητας	Παραισθησία τύπου «κάλτσας» σε όλα τα άκρα	Ήπια υπαισθησία αιμωδίες στα δερμοτόμια τω άνω άκρων
Αδυναμία (πρώιμη φάση)	Διάχυτη σε όλα τα άκρα	Στα μυοτόμια άνω άκρων
Αδυναμία (όψιμη φάση )	Σπαστική παραπάρεση , τετραπάρεση	Στα μυοτόμια των άνω άκρων
Εν τω βάθει αντανακλαστικά	Άνω άκρα μειωμένα Κάτω άκρα αυξημένα	Άνω άκρα μειωμένα
Παθολογικά αντανακλαστικά	Σημείο Babinski , σημείο Hoffmann	Κανένα
Σημείο Lhermitte	Ευκαιριακά	Ποτέ
Δυσλειτουργία ουροδόχου κύστεως	Κατακράτηση ή ακράτεια ούρων	Όχι
Αυτοματοποιημένες κινήσεις	Κάτω άκρα (jumping legs )	Όχι

Η θεραπεία ποικίλει αναλόγως της αιτιολογίας : Μη φαρμακευτική (ασκήσεις , φυσιοθεραπεία , μαλακό κολάρο ) , φαρμακευτική

(ΜΣΑΦ , μυοχαλαρωτικά κ.α. ) και χειρουργική.

AΡΘΡΟ: ΞΕΝΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

      Ιατρός-Ειδικός Ρευματολόγος

 fb:Ιωαννης Ξενος

 Ιστοσελίδα:

ΞΕΝΟΣ Μ. ΙΩΑΝΝΗΣ

www.xenosioannisdoctor.com